Vajra Chandrasekera

„Święty…” dostał w weekend Nebulę, czyli nagrodę przyznawaną przez amerykańskie stowarzyszenie pisarzy fantasy i SF. Mam w związku z tym bardzo mieszane uczucia.

To weird fiction, w którym główny bohater jest synem proroka. Wychowała go matka, szkoląc do zemsty, misji zabicia ojca i rozwalenia mu kultu. Tymczasem bohater zmyka do dużego miasta i próbuje sobie ułożyć życie. Chodzi nawet na grupową terapię dla „prawie wybrańców i dalszych krewnych mesjaszy”. Ten koncept jest super, pół poważny, pół absurdalny – no po prostu siada.

Podobnie samo miasto, które maluje nam autor — to najlepsza część tej książki. Jego przestrzeń jest pięknym kolażem e-maili, szamanizmu i religijnych kultów, nowoczesności i anturażu typowego dla fantasy, gdzieś pomiędzy Ankh Morpork a miastem grzybów VanderMeera. Worldbuilding jest świeży, nie nazbyt dokładny (a takie właśnie lubię) i niewymuszony. Fajnie pokazana jest dynamika społeczna miasta z różnych kast i grup etnicznych. Są też po prostu doskonałe literacko fragmenty jak historia o ojcu głównego bohatera przenoszącym góry w czasie.

Kłopoty zaczynają się, kiedy w tym świecie coś się zaczyna dziać. O ile w ogóle zaczyna, bo przez spora część książki bohater snuje się po mieście bez określonego celu (autorze pamiętaj! Nie jesteś Joycem). Skaczemy od sceny do sceny w mocno onirycznej (żeby nie powiedzieć chaotycznej) narracji. Były fragmenty, kiedy łapałem się, że nie wiem co, ani dlaczego się dzieje. Wszystko rozpada się na dziesiątki słabo powiązanych epizodów i kończy grzęznąć w mało satysfakcjonującym budyniu.

Szkoda, bo „Święty…” to przede wszystkim zmarnowany potencjał. Nastrój 7/10, substancja 2/10. Moim skromnym zdaniem na Nebulę za mało. Doceniam problemową „poważną fantastykę”, ale ta książka po prostu technicznie nie unosi rzeczy, o których chce mówić. Nie jest zła, ale wśród nominowanych były lepsze — np. Translation state.